مجلس مهمانی زلیخا...
اشتباه نکنید این مقاله به خانم ها اختصاص ندارد، امیرمومنان علیه السلام می فرمایند: ریشه مردانگى حیا و میوه اش پاکدامنى است.(تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص258 ، ح 5503) حیا در روایات اسلامی هم مخصوص زنان است و هم مردان.
حیا عبارت است از حالت و خویی نفسانی در انسان که مانع ارتکاب اعمال زشت میشود. مقابل آن، بیشرمی یا وَقاحَت قرار دارد، که حقیقت آن اصرار بر انجام دادن زشتیهاست. علمای اخلاق حیاء را اولین نتیجه ظهور قوه تمیز در انسان معرفی کردهاند.
حیا زیبایی یک انسان است که در برخورد با نامحرمان بیشتر نمود پیدا می کند، و او را در نظر محارمش خواستنی تر می کند.
دین مقدس اسلام ، با ظهور خود، شخصیت معنوی و حقوقی زنان را احیاء نمود و آنان را در شخصیت انسانی و تحصیل کمالات معنوی، با مردان برابر و یکسان دانسته و در حمایت از زنان و نیز حفظ انسانیت و عفت عمومی ، دستورهای حکیمانه مبتنی بر لزوم رعایت عفت و حیا در ابعاد گوناگون برای زن و مرد صادر کرده است .حیا و عفت یک صفت انسانی و ملکه نفسانی و زینت باطنی است که موجب می شود تمام اعمال و حرکات و گفتار و پوشش انسان ، عفیفانه و فاقد رذلیت های شهوانی و هوس مآبانه باشد.
اولین قدم، چشمان با حیا
این چشمان زیبا هرگز به طور مستقیم به نامحرم خیره نمی شود، تا بدین وسیله دلش را از وسوسه های شیطان محافظت می کند، این دل جایگاه عشق حقیقی است و هر نا کسی در آن راه ندارد، چرا که به قول بابا طاهر همدانی:
اولین وظیفه انسان ، وجوب حفظ و کنترل دیده و نگاه است مقصود این است که دیده های خود را که قلمرو آن وسیع می باشد و شامل نگاه های ضروری ، مفید و خداپسندانه و نگاه های غیر ضروری و شهوت آلود و خیره شدن می باشد. کاهش داده و به نگاه های ضروری و خدا پسندانه و عفیفه بسنده کنند و از نگاه به بدن مردان نامحرم و چشم چرانی و نظرهای تماشایی و شهوت آلود و التذاذی پرهیز نمایند و اساسی ترین راه برای پرهیز از چشم چرانی و نگاه به حرام ، آن است که انسان باور کند که استعداد و توانایی آن را دارد که بتواند با مجاهدت و تهذیب نفس ، چشم و دل خود را بینا و جمال دل آرای خدای خویش را مشاهده نماید و از لذایذ بی نظیر و همیشگی آن در دنیا و آخرت بهره مند گردد.
حیا در پوشش
از آن جا که موضوع حجاب زن و پوشش جسم و اندام تحریک انگیز او و مستور نمودن زینت های وی اهمیت دارد، خداوند حکیم زنان را از هتک حرمت خود با بی حجابی ، بد حجابی، خود آرایی و خود نمایی در برابر نامحرمان نهی می فرماید زنان نباید جاذبه ها و زینت های خود آشکار سازند، مقصود از زینت آن زینت هایی است که بر حسب طبیعت و فطرت سالم پنهان است و زن آنها را می پوشاند که شامل زینت طبیعی زن مانند اندام و سر و گردن و سینه و موی او و زینت های مصنوعی تحریک آمیز و لباس های زینتی و جلب توجه کننده می شود. مردان هم باید حیا در پوشش داشته باشند، پوشیدن لباس های تنگ و چسبانی که قسمت هایی از اندامشان را هویدا می سازد، از حیا به دور است.
مهمترین نوع حیا برای بانوان
وظیفه دیگر زن با حیا پرهیز از اعمال و رفتارهای جلب توجه کننده و غیر عفیفانه است، آنان باید در رعایت عفاف و پرهیز از امور جلب توجه کننده، کوشا باشند. از وظایف دیگر لزوم رعایت عفاف در سخن گفتن با مردان نامحرم است کیفیت سخن گفتن و حرمت صحبت کردن با ناز و عشوه نباید باشد و محتوای سخن باید شایسته و مورد رضایت خداوند متعال و پسند عقل سلیم باشد، زنان باید عادی و معمولی صحبت کنند و سخن حق و خوب بگویند و از هر گونه سخنان غیر ضروری و بیهوده باطل و مخالف شرع و شهوت انگیز و گناه آلود اجتناب کنند که رعایت این امر موجب حفظ شخصیت و امنیت جسمی ، جنسی و عرفی آنان خواهد شد.
مردان با حیا
این مردان حتی اگر در مجلس مهمانی زنانه زلیخا هم وارد شوند، مانند یوسف پیامبر، سرشان را پایین می اندازند و چشم و دل از گناه فرو می بندند، از شر شیطان وسوسه گر، به خدا پناه می برند و دلشان را محل رفت و آمد عروسان هزار داماد، قرار نمی دهند.
انواع دیگر حیا از زبان رسول خداصلی الله علیه و آله و سلم
اما شاخه هاى حیا عبارتند از: نرمش، مهربانى، در نظر داشتن خدا در آشکار و نهان، سلامت، دورى از بدى، خوشرویى، گذشت، بخشندگى ، پیروزى و خوشنامى در میان مردم، اینها فوایدى است که خردمند از حیا مى برد. خوشا بحال کسى که نصیحت خدا را بپذیرد و از رسوایى خودش بترسد. تحف العقول ص 17
فرآوری: زینب عشقی